RAK SZYJKI MACICY
Dotyczy 1,4 miliona kobiet na świecie. Kiedy daje o sobie znać, zwykle jest o już zaawansowane stadium choroby. Długo rozwija się niezauważony, siejąc spustoszenie w kobiecym organizmie. Pozostaje utajony przeciętnie od 3 do 10 lat. Jest drugim na świecie, co do częstości rakiem, który dotyka kobiety i zarazem drugą, co do częstości przyczyną zgonów, spowodowanych nowotworami wśród kobiet. Każdego roku ponad 500 tys. kobiet na świecie zapada na tę groźną chorobę. Około 300 tysięcy umiera. W Polsce co roku diagnozę: rak szyjki macicy słyszy ponad 3300 kobiet, połowa z nich umiera.
Rak szyjki macicy najczęściej jest skutkiem długotrwałego zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego HPV, szczególnie jego wysoko rakotwórczymi typami HPV16, HPV18, i należy do nowotworów złośliwych. Inwazyjne stadium raka szyjki macicy poprzedza śródnabłonkowa neoplazja szyjki macicy (CIN), wcześniej zwana dysplazją lub rakiem przedinwazyjnym. Neoplazja szyjki macicy nie ma charakterystycznych objawów i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia kobiety. Niewykryta i nieleczona neoplazja, może jednak ulegać progresji do raka inwazyjnego, który jest zagrożeniem dla zdrowia, a nawet życia kobiety. Taki stan przednowotworowy może trwać od trzech do dziesięciu lat. Dlatego tak ważne są profilaktyczne badania cytologiczne.
Objawy raka szyjki macicy
W początkowym stadium rak szyjki macicy nie powoduje żadnych objawów, co niestety nie zmusza do natychmiastowej wizyty u ginekologa. Jednym z pierwszych objawów raka szyjki macicy jest krwawienie: krwawienie międzymiesiączkowe, po stosunku czy badaniu ginekologicznym, krwawienie po menopauzie. Mogą również pojawić się krwiste upławy o nieprzyjemnym zapachu. W późniejszym stadium, gdy nastąpił już znaczny rozrost guza, mogą pojawić się bóle w dole brzucha oraz okolicy lędźwiowo–krzyżowej. Mogą pojawić się również obrzęki nóg i trudności przy oddawaniu moczu.
Rak szyjki macicy – przyczyny
Podstawową przyczyną zachorowań na raka szyjki macicy jest zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego HPV, przenoszonego drogą płciową. Czynnikiem zwiększającym ryzyko zakażenia jest wczesne rozpoczęcie życia seksualnego oraz częsta zmiana partnerów seksualnych. W grupie zwiększonego ryzyka znajdują się kobiety po licznych porodach, stosujące doustną antykoncepcję hormonalną oraz palące papierosy. Czynnikiem sprzyjającym zachorowaniu na raka szyjki macicy jest również, zakażenie wirusem HIV lub innym osłabiającym układ odpornościowy, dieta uboga w witaminy, brak właściwej higieny osobistej.
Leczenie raka szyjki macicy
Leczenie raka szyjki macicy jest uzależnione od stopnia zaawansowania choroby, ogólnego stanu pacjentki oraz jej wieku. Wymienione wyżej czynniki decydują o metodzie leczenia. W początkowym stadium choroby (0 i IA-1) stosowana jest konizacja, czyli chirurgiczne usuniecie stożka szyjki macicy. Od stopnia IA-2 do II-A stosowana jest histerektomia całkowita lub częściowa, również chirurgiczne usunięcie chorych obszarów. Histerektomia radykalna polega na całkowitym usunięciu macicy, górnej części pochwy oraz przyległych węzłów chłonnych. Rak szyjki macicy w stopniu II-B i wyższym jest leczony radioterapią lub chemioterapią. We wszystkich przypadkach może być stosowane leczenie skojarzone, czyli chirurgiczne z radioterapią lub chemioterapią oraz chemioterapia z radioterapią.
Rak szyjki macicy – rokowania
Rak szyjki macicy wykryty w początkowym stadium, czyli stadium przedinwazyjnym, jest prawie całkowicie wyleczalny. Na tym etapie jest bezobjawowy, a o jego wykryciu decydują systematyczne, profilaktyczne badania cytologiczne. Natomiast leczenie raka szyjki macicy podjęte w chwili gdy nowotwór jest już w stadium II, daje tylko 50 proc. szansy na powodzenie terapii, a w rezultacie na przeżycie. Szanse te maleją, im w wyższym stadium zaawansowania jest nowotwór.
