PLANUJĘ DŁUGIE ŻYCIE
Uczniowie naszego liceum, w pełni rozumiejąc zagrożenia zdrowotne, związane z paleniem papierosów, aktywnie włączają się w akcję Ministerstwa Zdrowia "Planuję długie życie".
Palenie tytoniu, zarówno w Polsce jak i na świecie, jest narastającym problemem zdrowotnym, społecznym i ekonomicznym jednakowym w skutkach dla palaczy czynnych i biernych. Na całym świecie tytoń powoduje corocznie blisko 3,5 miliona przedwczesnych zgonów. Co 12 sekund wskutek palenia papierosów umiera jedna osoba. Palenie zabija jednego na dwóch palaczy. Obliczono, że 25-letnia osoba, która wypala 10 papierosów dziennie, skraca swoje życie o 4,5 roku. Spalanie w wysokiej temperaturze tytoniu w „papierowej koszulce” jest procesem chemicznym, w wyniku którego powstaje wiele groźnych trucizn. Dym tytoniowy zawiera blisko 4 tysiące związków chemicznych, w tym ponad 40 substancji rakotwórczych. Wszystkie te związki są wprowadzane do organizmu nie tylko palacza, ale też wszystkich osób, które przebywają w jego otoczeniu. Szkodliwy wpływ palenia tytoniu na zdrowie udowodniony jest naukowo. Najgroźniejsze zdrowotne skutki palenia tytoniu dotyczą wielu układów i narządów: nowotwory (płuc, krtani, nerek), choroby układu krążenia (zawał, udar mózgu), choroby układu oddechowego (częste infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych, astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc), wygląd skóry (tzw. tytoniowa twarz), dłoni i włosów. Palenie papierosów jest chorobą! Palenie prowadzi do uzależnienia, które ma wymiar:
- psychiczny – nawyk wykonywania pewnych czynności w określonych sytuacjach,
- fizyczny – uzależnienie organizmu od substancji chemicznej (nikotyna) zawartej w papierosach.
Mechanizm fizycznego i psychicznego uzależnienia od tytoniu przypomina analogiczne schematy uzależnienia od alkoholu i narkotyków. Zespół uzależnienia od tytoniu - objawy:
- silna potrzeba używania tytoniu,
- trudności kontrolowania tego zachowania,
- uporczywe używanie tytoniu wbrew wiedzy o szkodliwych następstwach,
- przedkładanie używania tytoniu ponad inne zajęcia i zobowiązania,
- występowanie objawów zespołu abstynenckiego.
Wskaźniki uzależnienia:
- budzenie się w nocy „na papierosa”,
- zapalanie papierosa w pierwszych minutach po przebudzeniu,
- palenie dużej liczby papierosów dziennie.
Dym tytoniowy szkodzi niepalącym! Wdychanie dymu tytoniowego, czyli bierne palenie, jest równie niebezpieczne jak samo palenie i niesie za sobą identyczne skutki zdrowotne jak aktywne palenie. Bierne palenie tytoniu stanowi istotne zagrożenie zdrowia dzieci, zarówno narodzonym jak i nienarodzonym. Bierne palenie wśród dzieci jest poważnym zagrożeniem zdrowia publicznego. Dla dzieci palenie nie jest dobrowolnym wyborem, lecz przymusem. Dorośli palą w miejscach, gdzie najmłodsi mieszkają, uczą się i bawią zmuszając je na regularne wdychanie dymu tytoniowego. Prawie nigdy dzieci nie mają na to wpływu i wyboru. Prawie połowa dzieci na świecie regularnie wdycha dym tytoniowy z otoczenia. U najmłodszych dzieci największym źródłem zagrożeniem są palący domownicy, najczęściej rodzice. Najbardziej niebezpieczne jest palenie papierosów przez matkę, szczególnie w okresie ciąży, a w późniejszym czasie ze względu na częsty kontakt macierzyński. Następnie dochodzi udział innych czynników w biernym paleniu dzieci, np. przebywanie w miejscach publicznych. Palenie papierosów przez rodziców i rówieśników znacznie zwiększa prawdopodobieństwo regularnego używania wyrobów tytoniowych po osiągnięciu dorosłości.
Jakub Hanas i Wojciech Wieja
