Przejdź do treści Przejdź do menu

W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie w ramach naszej strony internetowej korzystamy z plików cookies. Pliki cookies umożliwiają nam zapewnienie prawidłowego działania naszej strony internetowej oraz realizację jej funkcji.

Wykorzystywane w celu zapewnienia prawidłowego działania serwisu internetowego. Dzięki tym plikom nasz serwis internetowy jest wyświetlany prawidłowo oraz możesz z niego korzystać w bezpieczny sposób. Te pliki cookies są zawsze aktywne, chyba że zmodyfikujesz ustawienia swojej przeglądarki internetowej, co jednak może skutkować nieprawidłowym wyświetlaniem serwisu internetowego.

83. ROCZNICA ZBRODNI KATYŃSKIEJ ORAZ 13. ROCZNICA KATASTROFY SMOLEŃSKIEJ

10-04-2023 18:00

W kwietniu i maju 1940 r. radziecka policja polityczna NKWD zamordowała ok. 22 tys. polskich jeńców wojennych i więźniów politycznych.

Ofiary zbrodni trafiły w ręce radzieckie w 1939 r., gdy Niemcy i Związek Radziecki dokonały napaści na Polskę. W radzieckiej niewoli znalazło się do 250 tys. polskich jeńców wojennych. NKWD wyodrębniło z tej masy oficerów Wojska Polskiego oraz funkcjonariuszy policji i innych służb mundurowych, kierując ich do obozów specjalnych w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie. W wyniku przesłuchań NKWD oceniło, iż jeńcy ci „są zatwardziałymi, nie rokującymi poprawy wrogami władzy radzieckiej”. W związku z tym Józef Stalin i inni przywódcy radzieccy podjęli decyzję o wymordowaniu ok. 22 tys. polskich jeńców i więźniów politycznych.

W kwietniu i maju 1940 r. NKWD wywoziło jeńców grupami z obozów i po kryjomu zabijało strzałem z pistoletu w tył głowy. Jeńcy z Kozielska w liczbie ok. 4400 zginęli w Lesie Katyńskim i w Smoleńsku. Ok. 3800 jeńców ze Starobielska zastrzelono w Charkowie, a ok. 6300 jeńców z Ostaszkowa zabito w Kalininie (dzisiejszym Twerze). NKWD zamordowało ponadto ok. 7300 więźniów politycznych przetrzymywanych w więzieniach w zachodnich rejonach Związku Radzieckiego. Ofiary pochowano w masowych grobach, na których dla zatarcia śladów posadzono drzewa. Jeńcy z Kozielska zostali pogrzebani w Katyniu, ze Starobielska – w Piatichatkach koło Charkowa, a z Ostaszkowa – w Miednoje.

Wymordowanie jeńców było w dużej mierze zbrodnią na polskiej inteligencji, gdyż oprócz oficerów zawodowych z rąk NKWD zginęli także oficerowie rezerwy, którzy w cywilnym życiu stanowili elitę polskiego społeczeństwa (naukowcy, duchowni, nauczyciele, lekarze, urzędnicy, inżynierowie, prawnicy, przedsiębiorcy). Zabijając ich, NKWD wyniszczało najbardziej patriotyczną i wykształconą warstwę polskiego społeczeństwa.

Przez wiele lat Związek Radziecki wypierał się zbrodni i usiłował zrzucić winę za nią na Niemców. Dopiero w 1990 r. władze radzieckie przyznały, iż mordu na polskich jeńcach dokonało NKWD.

Dn. 10 kwietnia 2010 r. pod Smoleńskiem w Rosji rozbił się samolot, wiozący polską delegację na rocznicowe obchody Zbrodni Katyńskiej. W katastrofie zginęło 96 osób, m. in. Prezydent RP Lech Kaczyński, ministrowie, parlamentarzyści, biskupi i generałowie.

oprac. mgr Rafał Kutryba